Ο πλανήτης «καίγεται»: Νέες μελέτες προβλέπουν καταστροφική αύξηση θερμοκρασίας κατά 2,6 βαθμούς
Δύο σημαντικές εκθέσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς οι χώρες αποτυγχάνουν να λάβουν επαρκή μέτρα, ενώ οι εκπομπές από ορυκτά καύσιμα σπάνε αρνητικά ρεκόρ.
Σε τροχιά για μια καταστροφική αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2,6 βαθμούς Κελσίου εξακολουθεί να βρίσκεται ο κόσμος, αφού οι χώρες δεν έχουν αναλάβει αρκετά ισχυρές δεσμεύσεις για το κλίμα, ενώ οι εκπομπές από ορυκτά καύσιμα έχουν φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με δύο σημαντικές εκθέσεις.
Παρά τις υποσχέσεις τους, τα νέα σχέδια των κυβερνήσεων για τη μείωση των εκπομπών που υποβλήθηκαν για τις συνομιλίες για το κλίμα Cop30 που πραγματοποιούνται στη Βραζιλία δεν έχουν συμβάλει ουσιαστικά στην αποτροπή της επικίνδυνης υπερθέρμανσης του πλανήτη για τέταρτη συνεχή χρονιά, σύμφωνα με την ενημέρωση του Climate Action Tracker.
Καταστροφική νέα εποχή ακραίων καιρικών φαινομένων
Τώρα προβλέπεται ότι ο πλανήτης θα θερμανθεί κατά 2,6 °C πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα μέχρι το τέλος του αιώνα – η ίδια αύξηση θερμοκρασίας που είχε προβλεφθεί και πέρυσι, επισημαίνει ο Guardian.
Αυτό το επίπεδο θέρμανσης υπερβαίνει εύκολα τα όρια που ορίζονται στη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, την οποία συμφώνησαν όλες οι χώρες, και θα οδηγήσει τον κόσμο σε μια καταστροφική νέα εποχή ακραίων καιρικών φαινομένων και σοβαρών δυσκολιών.
Μια ξεχωριστή έκθεση διαπίστωσε ότι οι εκπομπές από ορυκτά καύσιμα που οδηγούν στην κλιματική κρίση θα αυξηθούν κατά περίπου 1% φέτος, φτάνοντας σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, αλλά ότι ο ρυθμός αύξησης έχει μειωθεί περισσότερο από το μισό τα τελευταία χρόνια.
Την τελευταία δεκαετία, οι εκπομπές από άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο αυξήθηκαν κατά 0,8% ετησίως, σε σύγκριση με 2,0% ετησίως κατά την προηγούμενη δεκαετία. Η επιταχυνόμενη ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι πλέον κοντά στο να καλύψει την ετήσια αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης για ενέργεια, αλλά δεν την έχει ακόμη ξεπεράσει.
Οι επιπτώσεις της αύξησης της θερμοκρασίας
«Ένας κόσμος με αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2,6 °C σημαίνει παγκόσμια καταστροφή», δήλωσε ο Bill Hare, Διευθύνων Σύμβουλος της Climate Analytics. Ένας κόσμος με τέτοια αύξηση της θερμοκρασίας θα προκαλούσε πιθανώς σημαντικά «σημεία καμπής» που θα οδηγούσαν στην κατάρρευση της βασικής κυκλοφορίας του Ατλαντικού Ωκεανού, στην απώλεια των κοραλλιογενών υφάλων, στη μακροπρόθεσμη υποβάθμιση των παγετώνων και στη μετατροπή του τροπικού δάσους του Αμαζονίου σε σαβάνα.
«Όλα αυτά σημαίνουν το τέλος της γεωργίας σε όλη την Ευρώπη, ξηρασία και αποτυχία των μουσώνων στην Ασία και την Αφρική, θανατηφόρα ζέστη και υγρασία», δήλωσε ο Hare. «Δεν είναι καλή κατάσταση. Θέλεις να μείνεις μακριά από αυτό».
Ο πλανήτης έχει ήδη θερμανθεί κατά περίπου 1,3 βαθμούς Κελσίου από την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης λόγω της αποδάσωσης και της καύσης ορυκτών καυσίμων, μια κατάσταση που έχει ήδη προκαλέσει πιο έντονες καταιγίδες, πυρκαγιές, ξηρασίες και άλλες καταστροφές. Σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού, που υπογράφηκε το 2016, οι χώρες πρέπει να ενημερώνουν περιοδικά τα σχέδιά τους για τη μείωση των εκπομπών, με νέες υποβολές των λεγόμενων εθνικά καθορισμένων συνεισφορών (NDC) που αναμένονται για τον τρέχοντα γύρο των κλιματικών συνομιλιών του ΟΗΕ που διεξάγονται στο Μπελέμ της Βραζιλίας.
Ωστόσο, μόνο περίπου 100 χώρες το έχουν πράξει, με τις προβλεπόμενες μειώσεις να είναι σε μεγάλο βαθμό ανεπαρκείς για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Πώς τα δάση μετατράπηκαν σε πηγές αερίου
Οι νέες αναλύσεις δείχνουν επίσης μια ανησυχητική αποδυνάμωση των φυσικών δεξαμενών άνθρακα του πλανήτη. Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι οι συνδυασμένες επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της υλοτομίας των δέντρων έχουν μετατρέψει τα τροπικά δάση της Νοτιοανατολικής Ασίας και μεγάλων τμημάτων της Νότιας Αμερικής από συνολικές δεξαμενές CO2 σε πηγές του αερίου που προκαλεί την υπερθέρμανση του κλίματος.
Στη διάσκεψη Cop28 στο Ντουμπάι το 2023, επιτεύχθηκε παγκόσμια συμφωνία για τη «μετάβαση» από τα ορυκτά καύσιμα, αλλά το θέμα είναι πάντα αμφισβητούμενο στις συνεδριάσεις του ΟΗΕ.
Η καθηγήτρια Corinne Le Quéré του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας, μία από τους 130 επιστήμονες του GCP, δήλωσε: «Δεν βρισκόμαστε ακόμη σε μια κατάσταση όπου οι εκπομπές μειώνονται τόσο γρήγορα όσο πρέπει για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά ταυτόχρονα οι εκπομπές αυξάνονται πολύ πιο αργά από ό,τι στο παρελθόν, λόγω της εξαιρετικής ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Είναι σαφές ότι η κλιματική πολιτική και οι δράσεις αποδίδουν – είμαστε σε θέση να αλλάξουμε αυτές τις καμπύλες σε παγκόσμιο επίπεδο».